بررسی ترجمه عناصر فرهنگی رمان سووشون

ترجمه یک متن ادبی، تنها تبادلی نیست که بین دو زبان و به صورت یک فرایند ماشین وار جایگزینی انجام گیرد؛ بلکه گفتمان پیچیده تری بین دو فرهنگ است. عناصر فرهنگ محور، مفاهیم و ارجاعات واژگانی هستند که ریشه در فرهنگ های مختلف دارند. این تحقیق، یک مطالعه توصیفی تحلیلی و پیکره مدار است که از طریق تحلیل تطبیقی عناصر فرهنگ محور موجود در رمان فارسی سووشون و ترجمه انگلیسی آن که توسط محمدرضا قانون پرور انجام شده است، صورت گرفته است. عناصر فرهنگ محور موجود در رمان، مربوط به بخش های مختلف فرهنگ مانند عناصر مذهبی، غذا، آداب و رسوم، لباس و غیره هستند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که واژگان بخش مذهب، بیشتر از واژگان بخش های دیگر توسط نویسنده رمان استفاده شده اند. طبقه بندی استراتژی های ترجمه برای ترجمه عناصر فرهنگ محور که توسط اگزلا در سال 1996 ارایه شده است، به عنوان چارچوب نظری پایان نامه مورد استفاده قرار گرفته است. به منظور تحلیل داده های استخراج شده، استراتژی های استفاده شده توسط مترجم، به همراه مثال هایی از داخل متن، به تفصیل مورد بحث قرار گرفته اند، و فراوانی و درصدهای متناظر آنها محاسبه شده اند. در پایان این نتیجه به دست امد که 105 عنصر از مجموع 314 عنصر استخراج شده از متن کتاب، با استفاده از استراتژی ترجمه زبان شناسی (غیر فرهنگی) به متن مقصد راه پیدا کرده اند، که این استراتژی در گروه استراتژی های مبدا مدار قرار دارد، و همچنین نتیجه گرفته شد که ترجمه رمان سووشون، به سمت زبان مبدا گرایش دارد.